Zdarzają się też choroby spowodowane nieprawidłową, nieharmonijną aktywnością układu odpornościowego. Są to m.in. choroby „z autoagresji”, kiedy poszczególne elementy układu immunologicznego, nie współdziałając ze sobą należycie, atakują tkanki własne organizmu. Do tych chorób zaliczanych jest wiele schorzeń reumatycznych, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, łuszczyca, pęcherzyca i inne. Także choroby alergiczne są przejawem niewłaściwej reakcji immunologicznej.

STRES. Stres, definiowany jako nadmierna reakcja organizmu na bodźce zewnętrzne, jest powiązany przyczynowo z wieloma chorobami (np. choroba wrzodowa, nadciśnienie). Stres jest nierozerwalnie związany z naszym życiem i sam w sobie nie jest szkodliwy. Tym, co może zaszkodzić, jest nieumiejętność radzenia sobie z nim.

Thomas H. Holmes z Uniwersytetu w Waszyngtonie chciał jak najbar-dziej obiektywnie zmierzyć zależność między stresem a powstawaniem chorób. Badając wiele osób, stworzył wraz ze swoimi współpracownikami stupunktową skalę umożliwiającą określenie obciążenia psychicznego. Oto kilka przykładowych czynników stresu z tej skali: