Są wywoływane przez różne wirusy (RS, Influenzae, Parainfluenzae, adenowirusy) oraz przez drobnoustroje uważane za atypowe: Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Legionella pneumophila. W płucach stwierdza się przewagę zmian śródmiąższowych, przyoskrzelowych, zwiększone upowietrznienie, rzadziej pla-miste zagęszczenia w miąższu lub duże nacieki jednoogniskowe.

Klinicznie atypowe zapalenia różnią się wyraźnie od typowych. Początek choroby jest stopniowy, ze stanem podgorączkowym, przeważnie uporczywym kaszlem, który może wywoływać wymioty. W badaniu przedmiotowym można stwierdzić drobnobańkowe rzężenia, czasem świsty i stłumienie odgłosu opuko- wego nad obszarem zmian zapalnych. Nierzadko jednak nad płucami nie wysłu-chuje się niczego, co by świadczyło o odchyleniach od stanu prawidłowego, a rozpoznanie stawia się na podstawie zdjęcia RTG klatki piersiowej, badań serolo-gicznych i immunologicznych, bardzo rzadko na podstawie izolaqi drobnoustroju, co może mieć istotne znaczenie dla dokumentacji naukowej, a mniejsze z praktycznego punktu widzenia.